In de stappen om te komen tot een programma Integraal Rivier Management is het afgelopen jaar veel informatie verzameld. Dit zijn de ‘bouwstenen’ om te komen tot kansrijke alternatieven.
Beeld op de Rivieren
Het rapport Beeld op de Rivieren (BoR) geeft als ‘bouwsteen’ inzicht in de ruimtelijke ontwikkelingen en bevat een ontwikkelingsperspectief voor het rivierengebied in 2050, met een doorkijk tot 2100. In interactieve sessies zijn opgaven en ontwikkelingen op het gebied van waterveiligheid, bevaarbaarheid, zoetwaterbeschikbaarheid, waterkwaliteit, natuur en een economisch aantrekkelijke leefomgeving op kaart gezet. Huidig gebruik én opgaven, kansen en ambities zijn in beeld gebracht. Zo is duidelijk geworden waar zich vraagstukken aandienen die vragen om (bestuurlijke) keuzes. Het BoR is Beeld op de Rivieren juni 2021 te lezen.
Nota Realistische Beleidsopties
De vormgeving van de rivier en de uiterwaarden bepaalt in belangrijke mate hoeveel water door het gebied kan worden afgevoerd, in welke mate waterstanden kunnen variëren en hoe het water zich verdeelt bij hoog water en bij laag water. Met IRM worden keuzes gemaakt over de toekomstige rivierbodemligging en afvoercapaciteit. Dit bepaalt mede de ruimte voor allerlei andere ontwikkelingen. De mogelijke beleidsopties voor bodemligging en afvoercapaciteit zijn door experts bekeken op de thema’s maakbaarheid, haalbaarheid, betaalbaarheid en beheerbaarheid. In deze eerste trechtering zijn vooral beleidsopties voor bodemligging komen te vervallen. Dit staat allemaal beschreven in de ‘bouwsteen’ Nota Realistische Beleidsopties juli 2021 (NRB).
Systeembeschouwing
In de systeembeschouwing wordt verkend wat er nodig is voor een goed functionerend meervoudig bruikbaar riviersysteem. Ingrepen in de rivier hebben invloed op de beweging van het water en het sediment door de rivier. De systeembeschouwing geeft inzicht in de processen en de effecten ervan op de functies van de rivier en de gebruiksfuncties op en langs de rivier.
De systeembeschouwing bestaat uit twee fasen. Fase 1 is een rapid prototyping op basis van beschikbare kennis en informatie. Deze ‘bouwsteen’ is intussen gereed. In de tweede fase wordt de informatie aangevuld, verrijkt en verdiept. Dat proces moet klaar zijn ruim voor de selectie van de kansrijke alternatieven.
Ecologische systeemopgave PAGW
In de ecologische systeemopgave is een wetenschappelijke basis gelegd voor een klimaatrobuust en gezond rivierecosysteem. Het geeft een beeld van een toegankelijk en aantrekkelijk rivierengebied met ecosysteemdiensten. De ‘bouwsteen’ is Ecologische Systeemopgave PAGW rivieren te lezen.
Naar Kansrijke Alternatieven
De Nota Kansrijke Alternatieven (NKA) werkt een aantal onderscheidende opties (kansrijke alternatieven) uit. Elk alternatief bevat per riviertraject een pakket met maatregelen, waarmee vanuit verschillende invalshoeken invulling gegeven wordt aan de beleidsopties uit de bovengenoemde bouwstenen.
Er wordt nu gewerkt aan de voorbereiding van dit onderdeel in het proces. Na de zomer gaat het proces van start. Het wordt een iteratief proces waarbij Rijk en regio nadrukkelijk samen optrekken en waarbij alle stakeholders, zowel ambtelijk als bestuurlijk, betrokken worden.
De kansrijke alternatieven vormen samen met het effectonderzoek (milieueffectrapportage en de Maatschappelijke Kosten Baten analyse) de basis voor de besluitvorming over het voorkeursalternatief dat vastgelegd wordt in het Programma onder de omgevingswet.