Water is overal in het leven van Henk van Zeijts, soms heel praktisch, soms bijna poëtisch. “Ik drink het, gebruik het in huis en soms in de tuin, en ik fiets graag, maar liever niet in de regen,” zegt hij met een knipoog. Als wethouder en inwoner van het buitengebied is water voor hem zowel vanzelfsprekend als iets om bij stil te staan. De IJssel passeert hij dagelijks, met de auto via de A1 of op de fiets via de Wilhelminabrug of het pontje bij Gorssel. “Als ik de IJssel met het pontje oversteek, maakt me dat rustig. Het is een vakantiegevoel, terwijl ik op de weg terug ben van Twello waar het gemeentehuis staat naar Eefde waar ik woon.”
De IJssel als decor én realiteit
Voor veel inwoners van Voorst is de IJssel vooral een recreatieve plek. Wandelen, fietsen, varen, vogels spotten, de uiterwaarden trekken mensen die de ruimte en natuur waarderen. “Toch is de rivier meer dan een mooi decor,” benadrukt Van Zeijts. “Voor boeren op de Voorster en Wilpse klei is de IJssel dagelijkse realiteit. Bij hoogwater lopen de uiterwaarden onder. In 1995 overspoelde het water de Wilpse Klei. Beangstigend, maar het ontlastte Deventer.”
Ook aan de Bandijk in Terwolde laat de IJssel zich zien in de vorm van het elektrische gemaal, dat wordt uitgebreid om beter voorbereid te zijn op zowel droogte als extreme regenval. En wat de inwoners het riool in spoelen, komt uiteindelijk in dezelfde rivier terecht. “Daar is meer bewustzijn nodig. Water voelt vaak te vanzelfsprekend.”
Grote opgaven aan de horizon
De komende jaren krijgt Voorst te maken met ingrijpende keuzes. De toekomstige hoogwatergeulen bij Deventer en (mogelijk) Zutphen lopen voor een groot deel over het grondgebied van de gemeente. “Dat gaat impact hebben op bewoners, boeren, landschap en natuur. Als bovendien de geuloptie tussen Deventer en Veessen weer op tafel zou komen, dan zou dat ook enorm ingrijpend zijn.”
Daarnaast is de waterkwaliteit een groeiend thema. De Regio Stedendriehoek werkt aan de Regiodeal Drinkbare IJssel. Er wordt gekeken naar gezonde bodem en betere waterkwaliteit in samenwerking met boeren, naar lozingen en naar bewustwording. Ook wordt er gewerkt aan het vergoten van de verbondenheid en liefde van inwoners met de IJssel en het IJssellandschap.
Samen sta je sterker
Voorst is al jarenlang lid van de Vereniging Nederlandse Riviergemeenten. “We hebben inmiddels twee ereleden geleverd,” vertelt Van Zeijts. Via de taakgroep IJssel blijft de gemeente betrokken, goed geïnformeerd en verbonden met andere riviergemeenten. “Gemeenten zitten niet automatisch aan tafel als het gaat over besluiten over waterafvoer die grote ruimtelijke gevolgen hebben. Via VNR kun je als regio een stem laten horen. Dat is van grote waarde.”