De rivier heeft potentie om warmte te leveren. Dat staat bij veel riviergemeenten op het netvlies. Over hoe dat in de praktijk toe te passen en uit te werken zijn echter nog veel vragen. Kennis is het sleutelwoord.
Thermische Energie uit Oppervlaktewater
In VNR verband spreken we vaker over de mogelijkheden die de rivier biedt waar het gaat om de energietransitie. Met waterkracht wekken we energie op, aquathermie (Thermische Energie uit Oppervlaktewater – TEO) maakt gebruik van de warmte in het rivierwater. Het is een goed alternatief om van het gas af te komen. Bestuurders zijn enthousiast over het idee. Maar waar te beginnen?
Samenwerken
Rijkswaterstaat en Alliander hebben een co-creatieve en pre-concurrentiele samenwerking in het project Warmte uit Water. Het doel van deze samenwerking is om de sectoren water en energie in de praktijk met elkaar te verbinden door het ontwikkelen van een opschaalbaar en herhaalbaar TEO concept. De start is gemaakt bij het TEO project Helbergen in Zutphen.
Bij het ontwikkelen van een TEO project is er niet één partij die de warmtetransitie kan realiseren. Daarom is het van belang om met partners in de praktijk te leren. De gemeente is een van de partners. De VNR wil graag aansluiten bij de samenwerking Warmte uit Water, om zo de kennis over aquathermie en de toepassing daar van te kunnen delen met de leden.
Inventarisatie
Een overzicht van de stand van zaken aquathermie bij riviergemeenten is de eerste stap in die samenwerking. De VNR vroeg aan Waterprof om in beeld te brengen welke gemeenten met aquathermie aan de slag zijn of willen en te achterhalen welke vragen, problemen en oplossingen er zijn bij gemeenten. Zij voerden daarvoor een inventarisatie uit van de Transitievisies Warmte van de riviergemeenten. Bijna alle gemeenten hebben een Transitievisie Warmte (TVW). In het grootste deel wordt aquathermie genoemd als mogelijkheid om de energietransitie vorm te geven. Bij ongeveer de helft daar van is de rivier in beeld. Een paar zoekgebieden zijn genoemd, maar concrete projecten worden niet beschreven. Dit is opmerkelijk, want er zijn gemeenten die al aan de slag zijn met projecten.
De resultaten van de inventarisatie zijn hier te lezen.
Kennis
In de TVW’s staan wel aandachtspunten benoemd waar kennis over gewenst is voordat een project in gang gezet kan worden, zoals afstand bron tot afnemer, effecten op ecologie, kosten, draagvlak bij bewoners en manieren van samenwerken. Ook staan vragen beschreven als wat kan de potentie van aquathermie in de gemeente zijn, wat is de invloed op het milieu, hoe pas je de techniek toe, wanneer is een warmtenet beschikbaar. Veelal technische en financiële vragen.
De resultaten van de inventarisatie en de voortgang van het project in Zutphen zijn besproken tijdens een VNR bijeenkomst over aquathermie, die mede is verzorgd door medewerkers van Warmte uit Water. We constateren dat aquathermie een onderwerp is waar we graag mee aan de slag willen, waar al best dingen gebeuren, maar dat er vooral kennis nodig is. En dat de kennis die er al is goed ontsloten wordt.
Vervolg
De deelnemers zijn vol kennis en vragen weer naar huis gegaan. Het onderwerp komt zeker terug in de taakgroepen, zodat we de start die met de inventarisatie gemaakt is, verder kunnen uitbreiden. Daarnaast intensiveren we de samenwerking met Warmte uit Water.