20 februari 2018 - 10:07

Jaarvergadering: Integraal Omgevingsmanagement

Het afgeronde project ‘Ruimte voor de Lek’ en het kortgeleden gestarte project ‘Verbreding Lekkanaal / aanleg 3e sluiskolk’ waren de voorbeelden om tijdens de ledenvergadering met elkaar te praten over integraal omgevingsmanagement.

Bij (grootschalige) projecten is het steeds meer van belang om de omgeving vroegtijdig te betrekken bij de planvorming. Om draagvlak te creëren, maar ook om plannen met een goed eindresultaat te maken. Gemeenten spelen daar een rol in. Maar wat komt er allemaal bij kijken en hoe ga je daar als gemeentebestuurder mee om? Ervaringen uit de projecten Ruimte voor de Lek en verbreding Lekkanaal kwamen daarbij goed van pas. Naast een discussie over het proces is in de praktijk bekeken hoe dit uit werkt; met de fiets als vervoermiddel.

Relatie met aannemer
Het bedrijf Martens en van Oord, gastheer van de vergadering, is als aannemer betrokken bij beide projecten. Als een project van start gaat is de omgevingsmanager van de aannemer de verbindende schakel tijdens de uitvoering. Daar waar het gaat om aspecten die de uitvoering aan gaan. Het aanvragen van vergunningen, het verleggen van routes en het communiceren over overlast met de bevolking. De ene keer is de gemeente vergunningverlener voor de aannemer, een andere keer partner in de communicatie. Het voornaamste advies is om bij een gemeente een vast aanspreekpunt te hebben voor de aannemer, die kennis heeft van het betreffende gebied, maar ook bestuurlijke daadkracht en draagvlak heeft.

Rol ondernemer
Hoe een ondernemer van een grootschalig waterproject een kans kan maken, hangt af van zijn ideeën en opstelling in het proces. Ook de ondernemer doet er goed aan in gesprek te gaan met de omgeving over de plannen en suggesties van stakeholders in de eigen plannen mee te nemen. De familie Baars van de Ponthoeve zag al snel in dat een boerenbedrijf geen toekomst had in de uiterwaard. Zij hebben hun pijlen gericht op beleving en inpassing in de natuur. Dat heeft positieve medewerking van de omgeving opgeleverd. Zij hebben nu een florerend pannenkoekenhuis met nog een aantal stuks jongvee.

Input van bewoners en stakeholders
Bewoners en stakeholders zijn een belangrijk fundament in de planvorming. Voor het project Ruimte voor de Lek is een brede Klankbordgroep ingericht. Iedereen die mee sprak wist dat de waterveiligheid het uitgangspunt was en dat de werkzaamheden een resultaat met goede ruimtelijke kwaliteit op moest leveren. Ideeën en suggesties konden aangedragen worden, maar uiteindelijk was het de Minister van I&M die een beslissing zou nemen. Met deze kaders en uitgangspunten hebben bewoners, ondernemers, beheerders, natuurorganisaties, de zeilvereniging en anderen hun inbreng gegeven. Zowel tijdens de planvorming als tijdens de uitvoering zijn suggesties gedaan die tot uitvoering zijn gekomen.

Cultureel Erfgoed
Het cultureel erfgoed wordt belangrijker en het behoud van de diversiteit aan waterlinies staat steeds meer in de belangstelling. De aanleg van de 3e sluiskolk doorkruist echter de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Samen met erfgoed organisaties en de omgeving is gekeken, met (de omgevingsmanager van) Rijkswaterstaat, hoe hier vorm aan te geven. Het concept ‘object trouvé’ is toegepast; onderdelen van de Waterlinie worden van hun plek gehaald en elders in het landschap ‘gegooid’. Zo wordt duidelijk dat dit niet de originele opbouw van de waterlinie is, maar kan het verhaal wel verteld worden.

Duidelijk werd dat planvorming een intensief proces is. Als er bij een gemeente een contactpersonen is en een klankbordgroep duidelijke kaders mee krijgt, kan (de uitvoering van) een project zichtbaar versterkt worden.