De Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn om schoon en gezond water te realiseren. De rivier is de vorige eeuw steeds meer ingericht voor de gebruiksfuncties, maar is niet meer in balans met de chemische en ecologische kwaliteit van het water. Door maatregelen moet de biodiversiteit groter worden en diverse soorten flora en fauna terugkeren.
Kaderichtlijn Water
De Kaderrichtlijn Water (KRW) is in 2009 van start gegaan en moet in 2027 gerealiseerd zijn. Het is een Europese afspraak om tot een schoon en gezond watersysteem te komen. Van nature is de rivier een delta die uitwaaiert. Dat is nu bedijkt en delen, bijvoorbeeld de zijarmen, vallen buiten het systeem. Scheepvaart veroorzaakt klotsing en geluid onder water. Het uitgangspunt voor de KRW is de rivier als natuurlijk systeem, wat daar in thuis hoort en wat er nu niet is. Er is per watersysteem een Stroomgebiedsbeheerplan (SGBP) gemaakt met doelen die bereikt moeten zijn. Het gaat vooral om het bereiken van een goede ecologische en chemische waterkwaliteit. Een aantal gidssoorten, zowel flora als fauna, moet weer terug zijn. De maatregelen om de doelen te bereiken, worden in drie tranches uitgevoerd. Er wordt nu gewerkt aan maatregelen van de tweede tranche. De derde tranche loopt van 2022-2027.
Gidssoorten en maatregelen
In de plannen staan diverse gidssoorten beschreven, die elk hun eigen eisen stellen aan de kwaliteit van het water. Zo is de Barbeel afhankelijk van stromend water. Maar dat stroomt op dit moment te hard door de rivier. De Bittervoorn wil juist stilstaand water, in plassen die in verbinding staan met het riviersysteem. De rivierrombout staat symbool voor een bepaalde inrichting van de rivier en de bolle stromossel heeft een belangrijke functie in de zuivering van water. Als de inrichting van de rivier zodanig is dat deze gidssoorten terugkomen, geldt dit ook voor de rest van het systeem.
Maatregelen die daarvoor worden genomen zijn:
* aanleg van een Nevengeul. Dat kan een meestromende geul zijn met twee openingen of een eenzijdig aangetakte geul, waar meer stilstaand water is;
* Uiterwaardverlaging. Om niet alleen bij hoog water ondergelopen / natte uiterwaarden te hebben, maar een langere periode in het jaar;
* Optimalisatie beekmondingen. Zodat er uitwisseling met de rivier is;
* Rivierhout. Hout wordt neergelegd en ligt (vastgezonken) onder water. Het zijn luwten voor vissen en plekken voor groei van vegetatie.
KRW Oost
Rijkswaterstaat Oost Nederland heeft, vooruitlopend op de derde tranche voor de KRW Oost, een onderzoek gedaan naar de actualiteit van het maatregelpakket uit 2009, de effectiviteit van de maatregelen van tranche twee en vooruitgekeken naar tranche drie. Welke maatregelen staan gepland en wat is nodig, op welke locatie? De verkenning leidt tot een MIRT-2 beslissing op abstract/hoog niveau.
Rijkswaterstaat heeft een opdracht voor de derde tranche uitgezet en daar moet voor de zomer duidelijkheid over zijn. Het ingenieursbureau en RWS voeren samen uit. Afstemming met gemeenten over de plannen wordt actief opgezocht. Het delen van de eerste uitkomsten en beelden met de gemeentelijk bestuurders langs de Rijn, Waal en IJssel in de taakgroepen is daar een eerste stap in. Er komt, in april, een algemene aankondiging van de mogelijke maatregelen. De participatie wordt op projectniveau opgepakt. Door samen te ontwerpen en meekoppelkansen te bekijken wordt de afstemming met gemeenten vorm gegeven. Als er begin juni meer bekend is over het vervolg, zal er in de taakgroepen van juni verder over worden gesproken.