30 juni 2020 - 09:30

Limburgse waterkeringen en de Beleidslijn Grote Rivieren

De waterkeringen in de Maasvallei zijn bijzonder. Na de overstromingen in de jaren 90 zijn er noodkades aangelegd. Deze zijn inmiddels primaire waterkeringen geworden en mee genomen in de landelijke systematiek van normering. De vraag is of deze dijken de juiste normering hebben, mede omdat in de afgelopen jaren ook veel maatregelen zijn genomen om Limburg veiliger te maken tegen overstromingen.

Bestuursopdracht Limburg
Het college van Gedeputeerde Staten heeft in 2018 een bestuursopdracht geformuleerd ‘Verkenning normen en afvoeren waterveiligheid Maasvallei’. Het doel was om te komen tot een evaluatie van de normen en maatgevende afvoeren voor hoogwaterveiligheid langs de Maas in Limburg en de mogelijkheden voor de provincie Limburg om hier invloed op uit te oefenen.
De Deltacommissaris heeft een uitgebreid en goed gedocumenteerd advies uitgebracht over de vragen. Voor een analyse van de totstandkoming van de normen en de juistheid daar van is bureau HKV ingeschakeld.

Resultaten en vervolgafspraken
Eind 2019 was het resultaat bekend: op een aantal plekken lijken de normen hoger te zijn dan vanuit de normbepalingssystematiek nodig is. Daar zou sprake kunnen zijn van ‘overbeveiliging’. Dit wordt nog nader getoetst. Op die locaties kan bekeken worden om anders met de bescherming tegen hoogwater om te gaan. De resultaten moeten samen met gemeenten, waterschappen en het Ministerie verder uitgewerkt worden.
Het vervolg bevat drie stappen:
* Een adviesaanvraag aan de Deltacommissaris, waarin alle aspecten, aandachtpunten en randvoorwaarden aan bod komen die horen bij een eventuele normaanpassing en de consequenties die dat met zich mee brengt, niet alleen voor de Maasvallei, maar ook voor het geheel van de Maas als systeem. Mogelijk vormt het advies een bouwsteen voor de evaluatie van de waterwet in 2023;
* Een afspraak over hoe in de regio Maasvallei om te gaan met lopende projecten in het algemeen en in het bijzonder de lopende dijkverbeteringstrajecten in het kader van het HWBP. Hierover is inmiddels overeenstemming bereikt;
* Een afspraak over de wijze waarop bij de dijkverbeteringen die tot uitvoering gaan komen de status winterbed (Beleidslijn Grote Rivieren) achter de keringen kan worden weg genomen.

Beleidsuitwerking rivierbed Maasvallei
De afgelopen maanden hebben intensieve gesprekken plaats gevonden over de aanpassing van de Beleidslijn Grote Rivieren. De partijen, inclusief de Minister, zijn tot de conclusie gekomen dat zodra een dijk veilig is (aan de huidige norm voldoet) én het rivierbed van voldoende omvang is de status winterbed in het achterliggende binnendijkse gebied vervalt. Dat biedt dan weer ruimte voor ontwikkelingen én de Wet Tegemoetkoming Schade bij rampen (WTS) voor situaties vanaf 19 april 1996 is van toepassing. De Minister heeft hierover een brief gestuurd aan de Tweede Kamer.