17 januari 2023 - 12:34

Stuwen en waterkracht

Waterkracht is een manier om met het verval in een rivier stroom op te wekken. Een goede aanvulling op de mogelijkheden die zon en wind bieden bij het opwekken van duurzame energie. In Heumen en Grave staan energiecoöperaties klaar om mee te doen bij de ontwikkeling van een waterkrachtcentrale bij de te renoveren stuw van Grave. Echter, bij de opdracht vanuit het Ministerie voor de renovatie is geen waterkrachtcentrale opgenomen. De gemeenten Heumen en Land van Cuijk én de VNR stuurden de Minister een brief om hier aandacht voor te vragen.

Waterkracht(centrale)
In de taakgroepen spreken de leden regelmatig over de mogelijkheden die de rivier biedt in de energietransitie. Vanuit het Rijk wordt vooral ingezet op wind en zon, maar ook water heeft potentie. Het gaat dan om warmte (aquathermie) en om energie uit verval (waterkracht). Door het kleine verval in de rivieren wordt waterkracht niet grootschalig ingezet. Lokaal kan het echter een goede aanvulling zijn op de mogelijkheden van wind en zon. Vooral bij stuwen, die in de Maas en Nederrijn te vinden zijn.

Stuw bij Grave
In de Maas, tussen Nederasselt en Grave, ligt stuw- en sluiscomplex Grave. Uit onderzoek is gebleken dat een waterkrachtcentrale op dit punt in de Maas zeer kansrijk is. Burgers van de gemeenten Heumen en Land van Cuijk (Grave) hebben zich verenigd in energiecoöperaties. Ze staan klaar om mee te doen en concrete mogelijkheden verder te onderzoeken en te verkennen.
De stuw bij Grave, eigendom van het Rijk, moet om technische redenen vervangen worden. Bij de opdracht vanuit het Ministerie voor vervanging is echter geen waterkrachtcentrale opgenomen. De gemeenten Heumen en Land van Cuijk hebben in een brief aan de Minister gevraagd de werkopdracht aan te passen, zodat de mogelijkheden verder onderzocht kunnen worden.

Verzoek aan Minister
Voor riviergemeenten kan het inzetten van waterkracht een goede aanvulling zijn op de energiemix om op gemeentelijk niveau duurzame energie op te wekken. Rijkswaterstaat zet zelf niet in op waterkracht in hun eigen palet voor duurzame energie, maar geeft wel aan ‘gastheer’ te willen zijn voor initiatieven op de ‘assets’ van Rijkswaterstaat. Het niet opnemen van een mogelijkheid voor waterkracht in de werkopdracht voor de renovatie van de stuw bij Grave is wat de VNR betreft een gemiste kans. Ook de VNR heeft de Minister van I&W in een brief opgeroepen de werkopdracht aan te passen en in ieder geval de mogelijkheid voor waterkracht te onderzoeken. Er zijn meer stuwen in de Maas die gerenoveerd moeten worden. De stuw bij Grave is een mooie eerste stap om kennis en ervaring op te doen.