8 maart 2022 - 11:29

Zwerfafval aanpakken bij de bron

Zwerfafval langs rivieren blijft een bron van ergernis. Rijkswaterstaat ontwikkelde een bronaanpak om te voorkomen dat afval in de rivieren terecht komt. Zij delen deze aanpak graag met gemeenten en willen samen regionaal aan de slag om dit verder uit te werken.

Bron aanpak en pilots
In het rivieren gebied zijn diverse beheerders aan het werk. Om (plastic) zwerfafval in rivieren tegen te gaan zullen we samen aan de slag moeten om er wat moois van te maken. Rijkswaterstaat onderzocht de bronnen van afval in de rivieren. Er zijn in ieder geval zes grote bronnen te onderscheiden: recreatie, visserij, binnenvaart, stadskades, bouwplaatsen en bedrijven en sanitair afval. Voor die bronnen zijn de afgelopen twee jaar pilots uitgevoerd om te bekijken hoe gedrag beïnvloed kan worden en er minder afval in de rivieren terecht komt. Op verschillende stadsstranden zijn met de beheerders gezamenlijk bijvoorbeeld toegangspoorten neergezet met afvaltasjes, containers geplaatst en bordjes met de oproep om het strand schoon te houden. Bij aanlegsteigers voor de beroepsvaart zijn afvalcontainers geplaatst en bij stadskades hokken om afval te plaatsen.

Wat te doen
In een aantal gevallen is het makkelijk om als beheerder snel actie te ondernemen. Quick wins die genoemd worden zijn (klik op de regel voor achtergrondinformatie):

* Richt recreatiestranden goed in;
* Zo richt je stadskades slim in;
* Pas vergunning aan om bouwafval tegen te gaan;
* Voorkom overstorten van sanitair afval;
* Voorkom bijplaatsingen van scheepsafval bij containers;
* Inrichten visplekken.

RWS is in vier regio’s gestart om de aanpak op de verschillende bronnen regionaal en samen met de betrokken gebiedsbeheerders uit te rollen. Dit zijn de regio’s Arnhem-Nijmegen, Amsterdam, Maastricht-Venlo en Rotterdam. Gemeenten die interesse hebben om aan de slag te gaan kunnen zich melden bij RWS via zwerfafval@rws.nl.

In 2022
Met het programma microplastics in rivieren 2022 – 2025 wordt ingezet op drie lijnen. Een bedrijvenaanpak om afval van de scheepvaart en van nurdles (zeer kleine deeltjes plastics, vaak afkomstig van bedrijven) te verminderen, een producenten aanpak gericht op sanitair afval en een regionale beheeraanpak. In die regionale aanpak wordt samenwerking gezocht met de verschillende beheerders. Om te weten of de aanpak effect heeft, is er een monitoringprogramma in ontwikkeling.